We dachten "Na corona pakken we dat aan", en dat bleek dan een jaar te duren...

Iedereen gevaccineerd in de woonzorgcentra. Nauwelijks nog uitbraken. Voila, nu kunnen we er terug tegenaan. 

Helaas, zo eenvoudig is het niet. De aankondiging van een hoger loon en extra medewerkers is een mooie opkikker. Maar er is meer nodig dan dat.

Wat volgt zijn geen cijfers uit wetenschappelijk onderzoek. Maar gezien de ruime vertegenwoordiging van de sector (164 deelnemende directieleden in december, 117 in maart, wetende dat er 820 wzc zijn in Vlaanderen), durf ik het toch te delen. In het webinar begin maart 2021 ('Hoe geraken we terug op dreef?') gaf 82% van de directieleden aan dat de motivatie en dynamiek in het woonzorgcentrum nog niet is zoals het zou moeten zijn. 73% geeft aan dat er goede momenten zijn, maar dat het vaak ook minder goed gaat. 9% van alle deelnemende woonzorgcentra heeft het zelfs heel moeilijk momenteel. We horen heel wat directieleden zeggen: "Het is trekken en sleuren." 

Het aantal wzc waar de sfeer en motivatie intussen terug helemaal op peil is, is wel gestegen in vergelijking met december (18% tov 11%). 

Maar er is nog een weg te gaan. En dat is niet verwonderlijk. 17% van de directieleden die deelnamen aan het webinar in maart geeft aan zelf momenteel heel weinig energie te hebben. Slechts 16% voelt zich echt energiek. Het merendeel van de directieleden (67%) geeft aan dat het energieniveau wisselend is, dat er goede momenten zijn, maar ook momenten dat het moeilijk gaat. 

Als we zien welke bovenmenselijke inspanningen werden geleverd het voorbije jaar, dan verrassen deze cijfers ons niet. Maar ons eigen energiepeil is uiteraard mee bepalend voor de energie in de organisatie. Deze invloed mogen we niet minimaliseren. De organisatie heeft er alle belang bij dat we goed voor onszelf zorgen...

Maar ook de medewerkers zijn moe. Hoewel de grootste stress achter de rug is, zijn de omstandigheden nog niet ideaal. Zo zijn hier en daar medewerkers in quarantaine of is er een hoger ziekteverzuim, er zijn vacatures die niet ingevuld geraken, er is het gemis aan interactie met familieleden,... Daarnaast zijn er ook de 'morele kwetsuren' omdat men de voorbije maanden niet de zorg heeft kunnen verlenen die men wenselijk achtte. Intussen zal de lentezon wel weer wat extra energie geven, en komt het nieuws van hoger loon en extra medewerkers goed aan, maar ook meer intrinsieke motivatie-factoren zijn belangrijk.

Covid of niet, we kunnen medewerkers enkel op lange termijn gemotiveerd houden als we hen inspireren en goesting doen krijgen om mee te werken aan ons doel.  Klinkt wollig, maar dat is het in geen geval.

We zijn vanalles aan het doen: projecten IAO, Tubbe, reorganisatie naar kleinschalig wonen of de voorbereiding voor een verhuis, werken aan feedbackcultuur, implementatie van Belrai,... Maar hoe krijgen we medewerkers mee in het verhaal als die medewerkers niet voelen welke richting we uitgaan? Als zij niet voelen waartoe dit zal leiden of wat het doel hiervan is? Gezien de grote uitdagingen waar we voor staan, is inspireren meer dan ooit van belang. Er zijn heel wat woonzorgcentra die dit goed hebben begrepen. Het 'gonst' in de sector, heel wat woonzorgcentra keren terug naar hun 'waarom'. En dit geeft zuurstof! Aan die woonzorgcentra die niet weten waar eerst begonnen in al die uitdagingen die er te wachten staan: begin met het waarom!

Inspireren alleen is echter niet voldoende. Men gaat pas geloven dat we het menen, dat we écht voor ons doel gaan, als we ook doen wat we zeggen. Dit betekent ook dat gedrag dat niet past in dit kader wordt gecorrigeerd. Simon Sinek zegt hierover: 

"Leadership is absolutely about inspiring action.
But it is also about guarding against mis-action."

Hoelang hebben wij in de coronaperiode allerlei gedrag dat niet helemaal past in onze visie en dat 'ons doel' eigenlijk in de weg staat (vaak noodgedwongen) door de vingers gezien? De ontwikkelingsgesprekken zijn niet doorgegaan, er was geen teambuilding, geen werkgroepen of teamvergaderingen om afspraken terug op punt te zetten,... We hadden niet de tijd om bij te sturen of we vreesden voor grotere demotivatie en bijgevolg ziekte of uitval op een moment dat we ons dit niet konden permitteren. We dachten 'na corona pakken we dat aan', en dat bleek dan een jaar te duren... Het is niet te onderschatten wat een impact dergelijke periode heeft gehad op een organisatie. Het vraagt heel wat moed om nu die beslissingen te nemen die nodig zijn om terug de juiste richting uit te gaan, om ons doel te bereiken. 

We zijn vaak sterk in de ene óf de andere richting, we zijn een inspirerend type, of we het type dat makkelijk moeilijke knopen kan doorhakken. Maar inspirerend leiderschap kan niet los gezien worden van moedig leiderschap. En omgekeerd.  Het goede nieuws is dat we beide kunnen leren. Ik zie er alweer naar uit om hier morgen met een groep directieleden dieper op in te gaan, in de online vorming 'inspirerend en moedig leiderschap". 

31 maart 2021