We dachten "Na corona pakken we dat aan", en dat bleek dan een jaar te duren...
Iedereen gevaccineerd in de woonzorgcentra. Nauwelijks nog uitbraken. Voila, nu kunnen we er terug tegenaan.
Helaas, zo eenvoudig is het niet. De aankondiging van een hoger loon en extra medewerkers is een mooie opkikker. Maar er is meer nodig dan dat.
Wat volgt zijn geen cijfers uit wetenschappelijk onderzoek. Maar gezien de ruime vertegenwoordiging van de sector (164 deelnemende directieleden in december, 117 in maart, wetende dat er 820 wzc zijn in Vlaanderen), durf ik het toch te delen. In het webinar begin maart 2021 ('Hoe geraken we terug op dreef?') gaf 82% van de directieleden aan dat de motivatie en dynamiek in het woonzorgcentrum nog niet is zoals het zou moeten zijn. 73% geeft aan dat er goede momenten zijn, maar dat het vaak ook minder goed gaat. 9% van alle deelnemende woonzorgcentra heeft het zelfs heel moeilijk momenteel. We horen heel wat directieleden zeggen: "Het is trekken en sleuren."
Het aantal wzc waar de sfeer en motivatie intussen terug helemaal op peil is, is wel gestegen in vergelijking met december (18% tov 11%).
Maar er is nog een weg te gaan. En dat is niet verwonderlijk. 17% van de directieleden die deelnamen aan het webinar in maart geeft aan zelf momenteel heel weinig energie te hebben. Slechts 16% voelt zich echt energiek. Het merendeel van de directieleden (67%) geeft aan dat het energieniveau wisselend is, dat er goede momenten zijn, maar ook momenten dat het moeilijk gaat.
Als we zien welke bovenmenselijke inspanningen werden geleverd het voorbije jaar, dan verrassen deze cijfers ons niet. Maar ons eigen energiepeil is uiteraard mee bepalend voor de energie in de organisatie. Deze invloed mogen we niet minimaliseren. De organisatie heeft er alle belang bij dat we goed voor onszelf zorgen...
Maar ook de medewerkers zijn moe. Hoewel de grootste stress achter de rug is, zijn de omstandigheden nog niet ideaal. Zo zijn hier en daar medewerkers in quarantaine of is er een hoger ziekteverzuim, er zijn vacatures die niet ingevuld geraken, er is het gemis aan interactie met familieleden,... Daarnaast zijn er ook de 'morele kwetsuren' omdat men de voorbije maanden niet de zorg heeft kunnen verlenen die men wenselijk achtte. Intussen zal de lentezon wel weer wat extra energie geven, en komt het nieuws van hoger loon en extra medewerkers goed aan, maar ook meer intrinsieke motivatie-factoren zijn belangrijk.
Covid of niet, we kunnen medewerkers enkel op lange termijn gemotiveerd houden als we hen inspireren en goesting doen krijgen om mee te werken aan ons doel. Klinkt wollig, maar dat is het in geen geval.
We zijn vanalles aan het doen: projecten IAO, Tubbe, reorganisatie naar kleinschalig wonen of de voorbereiding voor een verhuis, werken aan feedbackcultuur, implementatie van Belrai,... Maar hoe krijgen we medewerkers mee in het verhaal als die medewerkers niet voelen welke richting we uitgaan? Als zij niet voelen waartoe dit zal leiden of wat het doel hiervan is? Gezien de grote uitdagingen waar we voor staan, is inspireren meer dan ooit van belang. Er zijn heel wat woonzorgcentra die dit goed hebben begrepen. Het 'gonst' in de sector, heel wat woonzorgcentra keren terug naar hun 'waarom'. En dit geeft zuurstof! Aan die woonzorgcentra die niet weten waar eerst begonnen in al die uitdagingen die er te wachten staan: begin met het waarom!
Inspireren alleen is echter niet voldoende. Men gaat pas geloven dat we het menen, dat we écht voor ons doel gaan, als we ook doen wat we zeggen. Dit betekent ook dat gedrag dat niet past in dit kader wordt gecorrigeerd. Simon Sinek zegt hierover:
"Leadership is absolutely about inspiring action.
But it is also about guarding against mis-action."
Hoelang hebben wij in de coronaperiode allerlei gedrag dat niet helemaal past in onze visie en dat 'ons doel' eigenlijk in de weg staat (vaak noodgedwongen) door de vingers gezien? De ontwikkelingsgesprekken zijn niet doorgegaan, er was geen teambuilding, geen werkgroepen of teamvergaderingen om afspraken terug op punt te zetten,... We hadden niet de tijd om bij te sturen of we vreesden voor grotere demotivatie en bijgevolg ziekte of uitval op een moment dat we ons dit niet konden permitteren. We dachten 'na corona pakken we dat aan', en dat bleek dan een jaar te duren... Het is niet te onderschatten wat een impact dergelijke periode heeft gehad op een organisatie. Het vraagt heel wat moed om nu die beslissingen te nemen die nodig zijn om terug de juiste richting uit te gaan, om ons doel te bereiken.
We zijn vaak sterk in de ene óf de andere richting, we zijn een inspirerend type, of we het type dat makkelijk moeilijke knopen kan doorhakken. Maar inspirerend leiderschap kan niet los gezien worden van moedig leiderschap. En omgekeerd. Het goede nieuws is dat we beide kunnen leren. Ik zie er alweer naar uit om hier morgen met een groep directieleden dieper op in te gaan, in de online vorming 'inspirerend en moedig leiderschap".
31 maart 2021
Blaas mee een wind van vernieuwing in de ouderenzorg
Gedurende de corona-pandemie ging er bijzonder veel aandacht naar ouderen in het algemeen, en naar de woonzorgcentra in het bijzonder. De impact van de pandemie was immers het grootst op de woonzorgcentra en heeft daar diepe wonden geslagen. Bij de bewoners en hun families, maar ook bij alle medewerkers. Ook de zorg voor oudere personen thuis bleek geen evidentie. Niemand wil dit nog een keer meemaken.
21 februari 2021
De ouderenzorg capituleert niet!
Motiveren van medewerkers is dé uitdaging van nagenoeg elke directeur of campusverantwoordelijke op dit moment. Maar de ouderenzorg geeft niet op!
23 december 2020
De familie is partner in de zorg. Ook in tijden van corona?
"De familie is partner in de zorg." Het staat in quasi alle visieteksten van woonzorgcentra. Mooi. En evident. Maar is onze visie onze leidraad in beslissingen, ook in tijden van crisis? Of geldt onze visie enkel in ‘normale’ tijden, en schuiven we die in crisistijden aan de kant?
14 september 2020
Laad me met rust!
Net wanneer je het gevoel hebt dat je geen tijd hebt om te ademen, is het dringend tijd om te ademen...
15 juli 2020
Als we elk ons steentje bijdragen...
Laat ons blijven dromen. Groot dromen. In het belang van bewoners en medewerkers. En laat ons die dromen nog realiseren ook!
21 juni 2020
Woonzorgcentra mogen geen mini-ziekenhuizen worden
“We wisten het al, maar het wordt nogmaals bewezen: de ouderenzorg is gezegend met enorm bezielde medewerkers, en met directieleden die door het vuur gaan voor bewoners en medewerkers. Dat mag ook wel eens gezegd worden.” Over de 'lessons learned' in de coronacrisis...
18 mei 2020
Zullen we het even door de vingers zien?
De crisis maakt het moeilijker dan ooit om bij te sturen, om problemen aan te pakken. Want er is die oneindige dankbaarheid naar de medewerkers toe voor hun inzet. Zullen we dat gedrag dan maar even door de vingers zien?
15 mei 2020
Nadenken over visie en waarden, daar is nu echt geen tijd voor...
Voor visie en waarden, daar is nu in deze coronacrisis geen tijd voor, zou u kunnen denken. Toch is het nét nu zo belangrijk! Af en toe teruggaan naar het 'waarom' van onze organisatie, zelfs in crisistijden, kan immers heel erg helpen om de periode door te komen.
9 april 2020
Zorg voor de zorgenden - initiatieven ter verhoging van de mentale weerbaarheid
Als directeur of leidinggevende doen we er alles aan om - in deze crisistijd - een cultuur van psychologische veiligheid te creëren in ons wzc. Toch is dit voor sommige medewerkers niet voldoende. Er zijn intussen verschillende initiatieven opgestart die zorgverleners ondersteunen om de angst te reduceren en de mentale weerbaarheid te verhogen.
7 april 2020
Ook in de ouderenzorg is de rek eruit...
Wij willen niets liever dan goede, kwaliteitsvolle zorg geven, en goed wonen en leven op de eerste plaats zetten. We zien veel welwillendheid in de sector en er zijn prachtige initiatieven. We leggen de lat alsmaar hoger, geheel terecht overigens, en ik werk daar heel graag aan mee! Maar bloeien op droge grond is heel erg moeilijk. Als de trend van besparingen in de ouderenzorg zich nog enkele jaren verderzet, dan zullen onze inspanningen weldra niet meer zijn dan water naar de zee dragen.
5 maart 2020
Als een medewerker vertrekt, dan moet hij/zij niet meer terugkomen
Als een getalenteerde, bezielde medewerker het woonzorgcentrum verlaat, dan vinden we dit spijtig. Bijzonder spijtig zelfs. Want goede medewerkers zijn goud waard. Maar wie weet, komen ze ooit terug...
27 januari 2020
Soms moeten we wat explicieter zijn met onze goede bedoelingen...
Een cultuur van warme zorg creëer je niet van vandaag op morgen, en niet tussen de soep en de patatten...
22 december 2019
Ligt Maurice op kamer 7? Of woont hij daar?
Over hoe woordkeuze iets zegt over onze visie... Woorden zijn onbewust een weerspiegeling van onze visie en waarden. We horen niet graag 'dementen' of 'dementerenden'. Maar als we heel eerlijk zijn, is er niet alleen nog werk rond woordkeuze inzake dementie. Ook in het dagelijks reilen en zeilen in woonzorgcentra hanteren we woorden die, als we er eens goed over nadenken, niet overeenkomen met onze visie.
2 december 2019
Moedig zijn: het is verdorie lastig...
Soms weten we waar we zouden moeten geraken. We zien het doel voor ogen. Maar we geraken er niet omdat we de stappen die nodig zijn om er te geraken niet zetten. Het is niet evident: moed kiezen boven gemak.
4 november 2019
Sociale media in de ouderenzorg
Wel of niet inzetten op sociale media in de ouderenzorg? Drie directeurs van woonzorgcentra aan het woord.
14 oktober 2019
Het vertrouwen was al weg na tien minuten
Vertrouwen komt te voet en gaat te paard. Een waarheid als een koe. Maar hoe kunnen we het vertrouwen verdienen van toekomstige bewoners, familieleden, medewerkers,...?
30 september 2019
Wachten tot uw wachtlijst aangroeit, of...
Wie al langer meedraait als directeur in de sector, had 10 jaar geleden geen problemen met wachtlijsten. Of toch, er was wel een probleem. Ze waren te lang. Nu is het anders. Wachtlijsten zijn kort, of onbestaande. Wat doen we eraan? Hoewel we het niet zo graag horen, is het toch een feit. Deskundig inzetten van sociale media kan hier iets betekenen.
24 september 2019